Bałtyckie miasta portowe. Wymiana, konflikty, historia powiązana
Baltic Ports. Exchange, Conflicts, Entanglements.
Bałtyckie miasta portowe. Wymiana, konflikty, historia powiązana
International Conference at the International Center for Interdisciplinary Studies of Szczecin University in Kulice
Konferencja międzynarodowa w Międzynarodowym Ośrodku Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Szczecińskiego w Kulicach
24.–26.3. 2022
W dniach 24-26 marca 2022 r. w Międzynarodowym Ośrodku Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Szczecińskiego w Kulicach miała miejsce międzynarodowa konferencja „Baltic Ports. Exchange, Conflicts, Entanglements / Bałtyckie miasta portowe. Wymiana, konflikty, historia powiązana”. Wydarzenie związane było z nadaniem doktoratu honorowego prof. Michaelowi Northowi z Instytutu Historycznego Uniwersytetu w Greifswaldzie w lipcu 2020 r, oraz poświęcone pamięci Rektora Seniora prof. Edwarda Włodarczyka, zmarłego w kwietniu 2021 r.
Spotkanie rozpoczęło powitanie przez prorektora Uniwersytetu Szczecińskiego Andrzeja Skrendo oraz dyrektorkę Instytutu Historycznego, Agnieszkę Szudarek. Do celów spotkania wprowadzili organizatorzy konferencji, Paweł Migdalski i Jörg Hackmann. Część pierwsza zbliżała do dzieł dwóch wybitnych historyków zajmujących się dziejami strefy bałtyckiej – uhonorowanego najwyższym wyróżnieniem akademickim Uniwersytetu Szczecińskiego prof. Michaela Northa (który z uwagi na chorobę nie mógł przybyć) oraz prof. Edwarda Włodarczyka. W tej części wystąpienia wygłosili Robert Riemer, Dariusz Chojecki, Adam Makowski.
Kolejne referaty poświęcone były bałtyckim ośrodkom portowym w kolejności chronologicznej. Wczesnośredniowieczne emporia handlowe omówili Carina Damm (Lipsk) oraz Wojciech Filipowiak (Wolin). Referat Christiana Lübke (Lipsk) o Nowogrodzie Wielkim łączył to zagadnienie z dominującą w późnym średniowieczu Hanzą. Okresowi przełomu średniowiecza i czasów nowożytnych poświęcone były wystąpienia Romana Czaji (Toruń) o Elblągu i Juhana Kreema (Tallinn) o Tallinnie. Ralph Tuchtenhagen (Berlin) przedstawił znaczenie miast portowych dla mocarstwowej Szwecji, zaś porty w Rydze i Sankt Petersburgu dla Rosii w XVIII omówił Tilman Plath (Greifswald). Dziewiętnastowiecznemu portowi i przedsiębiorstwu żeglugowemu z Apenrade poświęcony był referat Berta Beckera (Hong Kong), zaś polskiej linii lewantyjskiej w okresie dwudziestolecia Jordana Siemianowskiego (Szczecin). Symboliczną funkcję portu w Gdyni omówiła Marta Grzechnik (Gdańsk), zaś tenże port oraz gdański w okresie II wojny światowej Bolesław Hajduk (Gdańsk). Ostatnie dwa referaty Pawła Migdalskiego (Szczecin) oraz tandemu socjologów Macieja Kowalewskiego i Roberta Bartłomiejskiego (obaj Szczecin) poświęcone zostały okresowi po 1945 r. i dotyczyły sfery symbolicznej – pamięci i praktycznemu wymiarowi ideologii morskiej na przykładzie portów Pomorza Zachodniego.
Konferencja o tak szerokim spektrum tematycznym i chronologicznym była doskonałą okazją do podsumowania badań nad portami bałtyckimi. Długie i ciekawe dyskusje ukazały, że wraz z przemianami społecznymi oraz aktualną sytuacją wciąż ważne są pytania o rolę Bałtyku, jego portów i państw leżących wokół niego, zwłaszcza w kontekście tzw. długiego trwania, czy powtarzania się pewnych zjawisk oraz wymiany blisko- i dalekosiężnej. Oprócz tradycyjnych ujęć związanych z handlem na szczególną uwagę zasługuje współczesna symboliczna funkcja portów oraz przydawanie jej dawnym ośrodkom, jako elementu polityki budowy tożsamości oraz integracji społecznych.
Patronat nad konferencją objęło czasopismo „Studia Maritima”, w którym ukażą się też zaprezentowane referaty.
Koordynacja konferencji: Jörg Hackmann, Paweł Migdalski
Fot. P. Migdalski, Arkadiusz Szajewski
Konferencja odbywa się ramach projektu: „Dwa uniwersytety nad wspólnym morzem / Zwei Universitäten, ein gemeinsames Meer”, FMP-0349-20.
Projekt jest dofinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa (Fundusz Małych Projektów w ramach Programu Współpracy Interreg V A Meklemburgia-Pomorze Przednie-Brandenburgia-Polska w Euroregionie Pomerania).
Dieses Projekt wird durch die Europäische Union aus Mitteln des Europäischen Fonds für regionale Entwicklung unterstützt (Fonds für kleine Projekte im Rahmen des Kooperationsprogramms Interreg V A Mecklenburg-Vorpommern-Brandenburg-Polen in der Euroregion Pomerania).