• 17 PAŹ 22
    Międzynarodowa konferencja „Biskupi w strefie bałtyckiej w XII-XVI w. Między duszpasterstwem a pragnieniem władzy”

    Międzynarodowa konferencja „Biskupi w strefie bałtyckiej w XII-XVI w. Między duszpasterstwem a pragnieniem władzy”

    Kulice (Międzynarodowy Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Szczecińskiego
    20.-22.10.2022

    W 1. poł. XVI w. pomorski kronikarz Tomasz Kantzow (ok. 1505-1542) napisał przy okazji zastąpienia biskupa kamieńskiego Wilhelma (1244-1251) przez przedstawiciela rodu hrabiowskiego z Turyngii, Hermana von Gleichena (1255-1288/1289): Zaś wkrótce zobaczymy, kiedy biskupstwo dzięki szczodrości książąt i innych pobożnych chrześcijan wzrosło, jak biskupi z czasem podjęli się również spraw świeckich, wojen, sojuszy i tego rodzaju spraw, zaś przez to nie interesowali się wielce religią. Kantzow uchwycił podwójną naturę urzędu biskupiego w średniowieczu, która powstaje poprzez powiązanie obowiązków kościelnych i elementów charakterystycznych dla władzy świeckiej. W centrum zainteresowania konferencji znajdują się biskupi z ich „polami działania”, którzy funkcjonowali i rozwijali swoją aktywność w strefie bałtyckiej od XII w. do początku reformacji. Koncept „pola działania” (w historiografii niemieckiej zdefiniowany poprzez pojęcie „Handlungsspielraum”), który był dotąd stosowany głównie w odniesieniu do świeckich eksponentów władzy (Oliver Auge), można również po odpowiedniej modyfikacji wykorzystać do zbadania szans i barier aktywności hierarchów kościelnych w kontekście wewnętrznych i zewnętrznych aspektów ich władztwa, w tym również lokalnych i regionalnych układów władzy (Frederieke Maria Schnack).Podczas konferencji zostaną scharakteryzowane możliwości działania biskupów w rozmaitych obszarach, uwzględniając przy tym najważniejsze i zróżnicowane czynniki oraz uwarunkowania, w tym pełne napięć budowanie panowania we własnym biskupstwie (relacje biskupów z kapitułą katedralną, rycerstwem diecezji i miastami katedralnymi), aktywność stricte kościelną (poprzez porządkowanie życia kościelnego i rozwój monastycyzmu w diecezji), zasoby gospodarcze, stanowisko wobec innych władców świeckich, miejsce w obrębie Kościoła katolickiego, kwestię pochodzenia rodzinnego i biskupią reprezentację (działalność fundacyjna, praktyki memoratywne, dziejopisarstwo, budownictwo). W ten sposób powstanie w miarę całościowy obraz biskupa jako postaci motywowanej do działania z jednej strony przez duszpasterstwo, zaś z drugiej przez pragnienie władzy. Okres badania uwzględniony w tematyce konferencji rozciąga się od rozwiniętego średniowiecza do początku reformacji. Pod względem geograficznym przedmiotem referatów będą wszystkie diecezje strefy bałtyckiej i sąsiadujące z nią terytoria Rzeszy Niemieckiej i Polski.

    PROGRAM
    19.10.2022
    18:30 Transfer ze Szczecina do Kulic, parking przed budynkiem Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, ul. Krakowska 71/79
    20:00 Kolacja
    20.10.2022
    8:00 Śniadanie
    9:30 Powitanie i wprowadzenie

    • Paweł Migdalski
    • Agnieszka Szudarek
    • Joerg Hackmann
    • Nina Gallion
    • Rafał Simiński

    10:15 Panel I – W kręgu zakonu krzyżackiego
    Prowadzenie Rafał Simiński
    • Radosław Biskup (Toruń), Episkopat Zakonu Niemieckiego w Prusach w tzw. biskupstwach inkorporowanych (XIII-XVI w.)
    • Eva Eihmane (Riga), Doomed to Perpetual Struggle? Relations between Archbishop of Riga Johannes Ambundi (1418-1424) and the Teutonic Order / Skazani na wieczną walkę? Relacje między arcybiskupem ryskim Janem Ambundim (1418-1424) a Zakonem Niemieckim
    • Dyskusja
    11:45 Przerwa kawowa

    12:15 Panel II – Liwonia
    Prowadzenie Anti Selart
    • Andris Levāns (Riga), Rhetoric of self-portrayal and memoria. The Media Policy of Bishop Nicolaus of Riga (1229/31-1253) and the Quest for Better Rule in Livonia / Retoryka samoprzedstawienia a memoria. Polityka medialna biskupa ryskiego Mikołaja (1229/31-1253) i poszukiwanie lepszego panowania w Inflantach
    • Madis Maasing (Tartu), High Nobility and the Episcopal Seats in Livonia / Wyższa szlachta a episkopaty w Inflantach
    • Dyskusja
    13:45-14:45 Obiad

    14:45 Panel III – Skandynawia I
    Prowadzenie Felix Biermann
    • Mia Münster-Swendsen (Roskilde), Archbishop and Arch-rebel: The Two Faces of Eskil of Lund (c. 1100-1181/2) / Arcybiskup i arcybuntownik: dwie twarze Eskila z Lundu (ok. 1100-1181/2)
    • Michał Gniadek-Zieliński (Warsaw),  Narodziny lokalnej historiografii jako element polityki ideologicznej biskupów duńskich w XII w. (online)

    • Dyskusja
    16:15 Przerwa kawowa

    16:45 Panel IV – Skandynawia II
    Prowadzenie / chair Paweł Migdalski
    • Kirsi Salonen (Bergen), Bishop Thomas of Finland: Administrator, politician and sinner / Biskup Tomasz z Finlandii: administrator, polityk i grzesznik
    • Kurt Villads Jensen (Stockholm), Troubled Times. Danish Kings and Bishops in the second half of the 13th century / Trudne czasy. Królowie duńscy a biskupi w 2. poł. XIII w.
    • Dyskusja
    18:15 Przerwa kawowa

    18:30 Wykład wieczorny
    Prowadzenie – Nina Gallion
    • Frederieke M. Schnack (Würzburg), Between the Cathedral Chapter, the Secular Neighbors and the Bishop’s Opponents. The Bishop of Schwerin Melchior von Braunschweig-Lüneburg and his Scope of Action / Między kapitułą katedralną, świeckimi sąsiadami i przeciwnikami biskupa. Biskup Schwerina Melchior von Braunschweig-Lüneburg i jego możliwości działania
    • Dyskusja
    20:00 Kolacja

    21.10.2022
    9:00 Śniadanie
    10:00 Panel V: Strefa Bałtyku
    Prowadzenie Kirsi Salonen
    • Anti Selart (Tartu), Bishop as Legate. Legatine Missions of Bishops in the Baltic Sea Region in the Middle Ages / Biskup jako legat. Misje legackie biskupów w regionie bałtyckim w średniowieczu
    • Marcin Rafał Pauk (Warszawa),  Biskupi, katedry i kanonicy na południowym pobrzeżu Bałtyku. Wokół kontrowersji badawczych na temat tworzenia struktur kościelnych regionu w XII wieku

    • Nina Gallion (Mainz), Reign at Risk. The Premature End of Episcopal Careers in the South Baltic Area (12th-15th centuries) / Zagrożone panowanie. Przedwczesny koniec karier biskupich na obszarze południowego Bałtyku (XII-XV w.)
    • Dyskusja
    12:00 Przerwa kawowa

    12:30 Panel VI: Przypadki: Wrocław i Schwerin
    Prowadzenie  Marcin Pauk
    • Ewa Wółkiewicz (Warszawa), Wprowadzić biskupa. Praktyka inauguracji władzy biskupów wrocławskich w XV w.
    • Oskar Terš (Greifswald), Konrad Loste, Bishop of Schwerin. Between Charity and Antisemitism / Konrad Loste, biskup Schwerinu. Między dobroczynnością a antysemityzmem
    • Dyskusja
    14:00 Obiad

    15:00 Panel VII: Pomorze
    Prowadzenie Marcin Majewski
    • Felix Biermann (Szczecin), Bishop Otto of Bamberg and the Elites of Pomerania – Communication Strategies and Scope of Action / Biskup Otto z Bambergu i elity Pomorza – strategie komunikacji i zakres działania
    • Katja Hillebrand (Kiel), The Cathedral Choir in Kamień Pomorski. Architecture between Reform and Episcopal Representation / Chór katedry w Kamieniu Pomorskim. Architektura między reformą a biskupią reprezentacją
    • Andrzej Janowski (Szczecin), Archeologia o rezydencjach biskupów kamieńskich
    • Dyskusja i podsumowanie konferencji
    19:00 Kolacja

    Link do udziału w konferencji online, za pomocą platformy ZOOM:

    https://zoom.us/j/93116790986?pwd=OGhycEo0dHNmbTY3b1RyQS9ZVjI0dz09

    Konferencja jest częścią projektu „Morze – Pomorze – Pogranicze – miejscem polsko-niemieckiego dialogu. Transgraniczna sieć współpracy w nauce i edukacji historycznej Nadodrza i strefy bałtyckiej. Das Meer – Pommern – die Grenzregion als Orte des deutsch-polnischen Dialogs. Grenzübergreifendes Netzwerk zur wissenschaftlichen Kooperation und historischen Bildung über Ostsee und Odergebiet“ (numer projektu – INT198). / The conference is part of the project „Morze – Pomorze – Pogranicze – miejscem polsko-niemieckiego dialogu. Transgraniczna sieć współpracy w nauce i edukacji historycznej Nadodrza i strefy bałtyckiej. Das Meer – Pommern – die Grenzregion als Orte des deutsch-polnischen Dialogs. Grenzübergreifendes Netzwerk zur wissenschaftlichen Kooperation und historischen Bildung über Ostsee und Odergebiet“ (Project Number – INT198).
    Projekt dofinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). / Das Projekt wird durch die Europäische Union aus Mitteln des Fonds für Regionale Entwicklung (EFRE) finanziert / The Project is financed by the European Union from the European Regional Development Fund (ERDF).

     

  • Kim jesteśmy?

    Międzynarodowy Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych (MOBI) Uniwersytetu Szczecińskiego usytuowany jest we wsi Kulice, na terenie gminy Nowogard, w odległości ok. 70 km od Szczecina.
    Czytaj więcej
  • Misja

    MOBI zajmuje się wymianą naukową, transferem wiedzy oraz edukacją społeczną na pograniczu polsko-niemieckim, a takżę w szerszym kontekście międzynarodowym, szczególnie w regionie Bałtyku.
    Czytaj więcej
  • Cele

    MOBI prowadzi interdyscyplinarne projekty naukowe oraz organizuje konferencje, warsztaty, szkoły letnie, debaty, a także wydarzenia kulturalne i artystyczne.
    Czytaj więcej