• 09 KW. 21
    Wspomnienie o Profesorze Edwardzie Włodarczyku

    Wspomnienie o Profesorze Edwardzie Włodarczyku

    W dniu 7 kwietnia 2021 roku zmarł po ciężkiej chorobie profesor Edward Włodarczyk, dyrektor Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych, dziekan Wydziału Humanistycznego, prorektor, a potem rektor Uniwersytetu Szczecińskiego, człowiek wielce zasłużony dla szczecińskiego i zachodniopomorskiego środowiska naukowego.

    Urodził się 5 października 1946 roku w Gilowie nieopodal Strzelc Krajeńskich w rodzinie nauczycielskiej. Historię studiował na Wydziale Filologiczno-Historycznym Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Po ukończeniu studiów na całe życie związał się ze Szczecinem, w którym od 1969 roku zaczął pracować pod kierunkiem prof. Bogdana Dopierały jako asystent w Pracowni Zakładu Historii Pomorza IH PAN. Doktoryzował się na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w 1977 roku na podstawie dysertacji pt.: Wielki przemysł Szczecina w l. 1850 – 1914 napisanej pod kierunkiem prof. Bogdana Dopierały. W Poznaniu też obronił w 1989 roku rozprawę habilitacyjną zatytułowaną Rozwój gospodarczy miast pruskich prowincji nadbałtyckich w l. 1808 – 1914. Wreszcie w 1999 roku uzyskał z rąk Prezydenta RP tytuł profesora nauk humanistycznych.

    Samodzielność naukowa pozwoliła profesorowi Edwardowi Włodarczykowi objąć w l. 1989 – 1992 funkcję kierownika Pracowni Zakładu Historii Pomorza IH PAN. W 1992 roku profesor Edward Włodarczyk przeszedł do pracy w Zakładzie Historii Nowożytnej XVI – XVIII wieku Instytutu Historii Uniwersytetu Szczecińskiego. „Na swojej uczelni”, jak zwykł mawiać o Uniwersytecie Szczecińskim, pełnił wiele ważnych funkcji administracyjnych. W l. 1996 – 2002 był dziekanem Wydziału Humanistycznego, w l. 2002 – 2008 dyrektorem Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych, w l. 2008 – 2012 prorektorem ds. kształcenia, wreszcie w l. 2012 – 2020 rektorem Uniwersytetu Szczecińskiego. Działał także w wielu towarzystwach naukowych i organizacjach społecznych. Był chociażby członkiem zarządu, a potem wiceprezesem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego, redaktorem naczelnym rocznika „Studia Maritima”, członkiem zarządu Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego, członkiem Prezydenckiej Rady Kultury Miasta Szczecina, wreszcie członkiem redakcji wielu czasopism naukowych („Zapiski Historyczne”, „Dzieje Nowożytne”. „Studia Zachodnie” czy też „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”).

    Naukowo profesor Edward Włodarczyk zajmował się dziejami miast portowych Pomorza i regionu południowego Bałtyku w XIX i I połowie XX wieku. Nie tylko badał ich gospodarkę, w tym morską, ale także śledził procesy kształtowania się społeczeństw miejskich i zachodzące w nich przemiany. Wiele miejsca poświęcał rozwarstwieniu majątkowemu w nadbałtyckich miastach. Interesowały Go także procesy industrializacyjne i urbanizacyjne obejmujące w XIX i początkach XX wieku całą Europę Północną. Zajmował się również handlem morskim i polityką morską państwa pruskiego w II połowie XIX i na początku XX wieku. Swe prace profesor Edward Włodarczyk publikował we wiodących czasopismach krajowych i zagranicznych. Łącznie opublikował ponad 230 monografii autorskich, prac zbiorowych, artykułów, rozpraw naukowych i recenzji w językach polskim, niemieckim i angielskim. Za swą pracę naukową był wielokrotnie nagradzany. Warto w tym miejscu chociażby przypomnieć Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska (2000 r.), nagrodę zespołową Ministra Edukacji Narodowej (2001 r.) czy też podwójny Nobel Zachodniopomorski (2007 r. i 2012 r.).

    Profesor Edward Włodarczyk był jednym z niekwestionowanych autorytetów ogólnopolskiego środowiska historycznego, znanym i rozpoznawanym. W naszym szczecińskim świecie historycznym pełnił funkcję prawdziwego lidera, który od początku XXI wieku przez 20 lat inicjował wiele ważnych dla środowiska działań jak chociażby podjęcie inicjatywy zorganizowania w Szczecinie w 2014 roku XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich „Polska – Bałtyk – Europa”.

    Dla mnie osobiście prof. Edward Włodarczyk był starszym kolegą, przyjaznym, wspierającym, służącym radą. Miał specyficzny styl bycia, zawsze nienagannie ubrany, lekko zdystansowany wobec otoczenia stanowił wzór szefa. W trudnych sytuacjach potrafił jednak ciętą ripostą rozładować gęstniejącą atmosferę. Bywał w wielu sytuacjach wręcz niezastąpiony w żmudnym rozwiązywaniu wielu uniwersyteckich problemów. Jego śmierć stanowi niepowetowaną stratę dla całego szczecińskiego środowiska naukowego, a zwłaszcza dla szczecińskich historyków, którzy tracą swego przewodnika.

    Radosław Gaziński

    Wspomnienie ze strony główniej US www.usz.edu.pl

  • Kim jesteśmy?

    Międzynarodowy Ośrodek Badań Interdyscyplinarnych (MOBI) Uniwersytetu Szczecińskiego usytuowany jest we wsi Kulice, na terenie gminy Nowogard, w odległości ok. 70 km od Szczecina.
    Czytaj więcej
  • Misja

    MOBI zajmuje się wymianą naukową, transferem wiedzy oraz edukacją społeczną na pograniczu polsko-niemieckim, a takżę w szerszym kontekście międzynarodowym, szczególnie w regionie Bałtyku.
    Czytaj więcej
  • Cele

    MOBI prowadzi interdyscyplinarne projekty naukowe oraz organizuje konferencje, warsztaty, szkoły letnie, debaty, a także wydarzenia kulturalne i artystyczne.
    Czytaj więcej